Deliveroo: arbeidsovereenkomst of ratjetoe?

Het arbeidsrechtelijke nieuwe jaar werd in spreekwoordelijke zin op 15 januari jl. geopend met twee bijzondere uitspraken van de rechtbank Amsterdam over de kwalificatie van de rechtspositie van maaltijdbezorgers van Deliveroo. Deze bezorgdienst heeft haar bezorgers namelijk niet op basis van een arbeidscontract in dienst, maar beschouwt ze als zelfstandig ondernemers. De vraag is echter of dat juist is.

Deliveroo-uitspraken 15 januari 2019

De zaken waren aangespannen door de vakcentrale FNV. De kantonrechter in Amsterdam oordeelde op 15 januari jl. in de ene uitspraak dat Delliveroo bezorgers werkzaam zijn op basis van een arbeidsovereenkomst en in de andere uitspraak dat zij vallen onder de CAO Beroepsgoederenvervoer over de weg.

Dezelfde rechtbank maar verschillende uitspraken?

De uitspraken waren opvallend omdat een andere kantonrechter van dezelfde rechtbank Amsterdam op 23 juli 2018 in de zaak van Deliveroo bezorger Sytze Ferwerda oordeelde dat hij niet werkzaam was op basis van een arbeidsovereenkomst, maar als ZZP-er werkzaam was. Sytze heeft tegen deze uitspraak geen hoger beroep ingesteld.

Bedoeling van partijen staat voorop

Het is mogelijk dat vergelijkbare zaken tot verschillende uitspraken leiden. In 1997 heeft de Hoge Raad in het maatgevende arrest Groen/Schoevers bepaald dat wat tussen partijen heeft te gelden wordt bepaald door wat partijen bij het sluiten van de overeenkomst voor ogen stond en de wijze waarop ze feitelijk hieraan uitvoering heb gegeven. In de twee FNV-uitspraken van januari heeft de rechter geoordeeld dat de partijbedoeling wordt beperkt omdat Deliveroo voor haar bezorgers standaardcontracten hanteert en over de inhoud niet te onderhandelen valt. Dit aspect is onderbelicht gebleven in de uitspraak van Sytze Ferwerda

Gezagsrelatie

In de FNV-uitspraken komt de rechter ook tot een ander oordeel over de gezagsverhouding. Daar waar in de zaak van Syzte Ferwerda werd geconstateerd dat het systeem waarop het werkrooster werd vastgesteld onvoldoende aanwijzingen bood voor een gezag, oordeelt de rechter in de FNV-uitspraken anders. Het hele uitgedokterde systeem van de Deliveroo (waarbij bezorgers door middel van punten te verdienen “priority acces” in het rooster verkregen), bracht de rechter tot het oordeel dat de vrijheid van bezorgers om te kiezen om niet te werken aanzienlijk minder groot is dan het contract suggereerde. Er is dan ook sprake van een soortgelijke gezagsverhouding als tussen werkgevers en werknemers geldt.

Betekenis

De uitspraken van 15 januari jl. zijn van wezenlijk van belang van organisaties die werken in de zogenaamde platform economie zoals Uber en Thuisbezorgd.nl. Deliveroo heeft dan ook aangekondigd in hoger beroep te gaan, zodat het laatste woord hierover nog niet is gesproken. Wij houden u op de hoogte.

Heeft u vragen over dit onderwerp, neem dan contact op met één van onze arbeidsrechtadvocaten Jan van Gool, Jurgen Hooymayers en Diederik Snelder