Hoe zit het ook alweer met het naamrecht?

Hoe zit het ook alweer met het naamrecht?

Dat het belangrijk is op de hoogte te zijn van de mogelijkheden voor de (achter)naamskeuze van kinderen, blijkt weer uit de uitspraak van het Gerechtshof te ’s-Hertogenbosch van 11 december 2014 (ECLI:NL:GHSHE:2014:5227).

Ik zet de belangrijkste regels uit artikel 5 van boek 1 van het Burgerlijk Wetboek voor naamskeuze van een kind – kort samengevat – op een rij.

De hoofdregel is dat ouders kunnen verklaren welke van hun beider geslachtsnamen het kind zal hebben. Deze keuze kan kenbaar gemaakt worden *) vóór de geboorte, *) bij de geboorteaangifte ofwel *) bij de gelegenheid van een voltrekking van een huwelijk of geregistreerd partnerschap.

Indien een kind buiten huwelijk wordt geboren (samenlevers) dan vindt de naamskeuze plaats bij de erkenning van het kind bij de burgerlijke stand. De (aanstaande) moeder en de erkenner moeten dan gezamenlijk verklaren welke naam zij voor hun kind kiezen. Van de naamskeuze wordt melding gemaakt in de akte van erkenning. Let op: wordt geen keuze gemaakt, dan houdt het kind de naam van de moeder. Overigens betekent dit dat indien geen naamskeuze wordt gedaan, het verschil tussen gehuwde en ongehuwde ouders blijft bestaan.

In lid 8 van artikel 5 staat nog een belangrijke regel, namelijk die van de eenmalige keuze en de eenheid van naam. Deze regel houdt in dat de keuze die is gedaan voor de naam van het eerste kind van dezelfde ouders, beslissend is voor alle volgende kinderen. Ratio hiervan is de eenheid van naam binnen een gezin. Van deze regel kan later niet worden afgeweken.

Dit laatste uitgangspunt speelde ook in de genoemde uitspraak van het Hof. Hierbij was het eerste kind van partijen erkend en heeft de vader later (nadat partijen uit elkaar waren), met vervangende toestemming van de rechtbank, het tweede en derde kind erkend. Deze jongste twee kinderen droegen echter al jaren de achternaam van de moeder en de vraag was of het in het belang van deze kinderen was om door de latere erkenning door de man geconfronteerd te worden met een (niet gewenste) wijziging van hun achternaam. Het Hof stelde vast dat de wet geen ruimte biedt voor de vader om de jongste twee minderjarigen te erkennen zónder dat dit tot gevolg heeft dat de geslachtsnaam van deze jongste twee minderjarigen wordt gewijzigd in de geslachtsnaam van de vader.

Het is dus belangrijk bij de geboorte van de kinderen goed voorgelicht te worden over de diverse keuzemogelijkheden voor de achternaam van het kind en de gevolgen hiervan voor de andere kinderen binnen het gezin. Heeft u behoefte aan advies, neem dan contact met ons op.